O HÓRREO
Lévaba moitos anos accedendo á casa natal polo camiño do nacente que, contornando a horta de arriba e de maneira máis chaira, nos conduce ao primeiro andar da vivenda, logo de deixar o ford á sombra do carballo onde remata o cemento. Mais, antonte fíxeno a través da rampla que comunica a estrada coa eira de abaixo. Este espazo, en tempos pasados cheo de vida, amósaseme hoxe: tristeiro, ermo, baleiro, deserto...
Comezo a subir as empinadas escaleiras que tantas veces percorrín, acado o patín, cerro o cancelo, apoio os cóbados nos ferros da varanda e fico, coma nun soño, lembrando escenas e feitos que tiñan lugar nese eirado e que hoxe xa non son: O avó Xesús, axugando as vacas ao carro para saír a algunha das moitas xeiras cotiás; a Miña nai Olga, muxindo á Gallarda; os máis novos carrexando monllos de centeo para facer un palleiro; o arado de rabela arrimado ao muro; a avoa Carmen, esfollando o millo no cuberto, hoxe baleiro... Isto, da esfolla, faime reparar en ti, hórreo, que permaneces como único vestixio de tantos trasfegos de anos atrás, hoxe esmorecidos. Este hórreo de pedra, agás as doelas que son de madeira, seis pés, dous claros, tornarratos cadrados, porta de entrada frontal orientada ao norte, sen cruz nin outros remates no seu teito pétreo, en moi bo estado de conservación, mais sen a importante misión pola que foi construído e que cumpriu ao longo de tanto tempo, atópase, a día de hoxe, relegado a unha simple obra ornamental e sen compaña de colmeiro, nin palleiro, nin gando, nin apeiros que por rolda lle facían compañía. A case desaparición do cultivo do millo, o abandono do campo, a falta de poboación foite deixando sen outro uso que o de servir de complemento, as cada vez mellor conservadas, casas rurais, pero que perderon, coma ti, a maioría das funcións que séculos atrás tiveron encomendadas. Dáme mágoa verte: esvelto, garrido, lanzal, robusto... Mais, falto de vida, fóra de servizo, quizais por iso te atopo melancólico, taciturno, coñecedor da túa decadencia, coma quen chegou á xubilación e agarda tempos mellores. Tampouco estás só, os teus veciños da aldea seguiron a mesma sorte, algúns soamente reciben visitas de cando en vez, outros levan anos sen compañía... Ti, ao menos, vives cos teus, cos que viches, medrar, rir, chorar, aledarse cando os ventos son favorables e entristecerse cando veñen mal dadas... Outros moran agrupados nalgunha eira, cando menos levan a súa decadencia en compaña, mais, en compañia allea, coma aqueles ancíás que son trasladado a unha Residencia, chamada da terceira idade, e se converten nun número... Ti, ao menos, es "O Noso", o que prestixia ao eirado. Ánimo! amigo e compañeiro da infancia.
Esperto das miñas matinacións, érgo a ollada ao val do Almofrei, dende os ferros do patín, ollo a fermosa panorámica, dou media volta e entro na casa cun pensamento que non me dá abandonado, a transitoriedade da vida, e lémbrome do filósofo grego Heráclito, cando afirmou: "Ninguén se baña no río dúas veces, xa que, todo muda no río e en quen se baña"
O hórreo non está ledo
debémolo confortar.
A soidade dálle medo
témolo que consolar.
16/02/ 2017